Ազգային ժողովի «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Հայկ Սարգսյանն առաջարկում է բարձրացնել շահումով խաղերի, ինտերնետ շահումով խաղերի, վիճակախաղերի ոլորտի կազմակերպությունների հարկային բեռը:
Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին և կից ներկայացված օրենքների նախագծերի փաթեթը պատգամավորը ներկայացրեց ԱԺ տնտեսական հարցերի հանձնաժողովի նիստում:
Պատգամավորը նկատեց՝ վերջին 13 տարիներին ահագնացող տեմպերով աճում է շահումով խաղերի, ինտերնետ շահումով խաղերի, վիրտուալ մոլախաղերի, վիճակախաղերի, տոտալիզատորի, ինտերնետ տոտալիզատորի կազմակերպման գործունեության շրջանառության ծավալը:
«Եթե 2010թ ինտերնետ շահումով խաղերում կատարված խաղադրույքների ծավալը կազմում էր շուրջ 14 մլրդ դրամ, ապա 2023թ այն ավելացել է ավելի քան 440 անգամ՝ հասնելով 6.3 տրիլիոն դրամի (խմբ.–միայն քաղաքացիների կողմից մուտքագրված գումարը չէ, ընդհանուր շրջանառության ծավալն է): Մինչդեռ հավաքագրվող հարկերն ու տուրքերն աճել են ընդամենը 26 անգամ: 2010թ 14 մլրդ դրամի շրջանառությունից հավաքագրվել է շուրջ 1 մլրդ դրամի հարկ կամ ծավալի 7.2 տոկոսը: 2023-ին 6.3 տրլն դրամ շրջանառությունից հավաքագրվել է 33 մլրդ դրամ հարկ կամ ծավալի 0.5 տոկոսը: Շրջանառության ծավալի և վճարած հարկերի հարաբերակցությունը նվազել է ավելի քան 14 անգամ»–ասաց Սարգսյանը:
Պատգամավորը հիշեցրեց՝ վերջին 5 տարիներին կատարվել են մի շարք փոփոխություններ՝ նպատակ ունենալով խաղային ոլորտը սահմանափակելուն ու հարկային բեռը բարձրացնելուն: Սակայն վիճակագրությունը, ըստ Սարգսյանի, ցույց է տալիս, որ ձեռնարկված քայլերը բավարար չեն, և անհրաժեշտ է հարկային բեռը կրկին բարձրացնել:
«Նախագծով առաջարկվում է առկա հարկերից ու տուրքերից բացի ոլորտի համար նախատեսել 10 տոկոս շրջանառության հարկ»,–ասաց Սարգսյանը:
Նրա խոսքով՝ միջազգային փորձը ևս ցույց է տալիս, որ բազմաթիվ երկրներում ոլորտի համար նախատեսված է 10 տոկոս և ավելի շրջանառության հարկ: Օրինակ՝ Վրաստանում՝ 10 տոկոս, Ավստրիայում՝ 15 տոկոս, Գերմանիայում՝ 5–20 տոկոս, Իտալիայում՝ 20–22 տոկոս, Լեհաստանում՝ 12 տոկոս, Ֆրանսիայում՝ 8–10 տոկոս և այլն:
Այս տեսքով նախագծի ընդունման պարագայում շուրջ 100 մլրդ դրամ տարեկան ավել եկամուտ է ապահովվելու պետական բյուջե:
Պատգամավորը համոզված է ՝ ընկերությունները շահույթ չեն ապահովում քաղաքացիների համար կամ չնչին շահութ են ապահովում: «Ավելին՝ այն քաղաքացիները, որոնք շահում են, ավելի ծայրահեղ վիճակում են գտնվում, քանի որ գայթակղվում են և ավելի մեծ գումարներ են շարունակում պարտվել»,–նշեց Սարգսյանը՝ հորդորելով քաղաքացիներին չխաղալ և չտարվել վիրտուալ մոլախաղերով:
Պատգամավոր Սերգեյ Բագրատյանի կարծիքով՝ շրջանառության հարկը ոլորտի կազմակերպությունների համար պետք է լինի առնվազն 20 տոկոս: «Զարմանալի թիվ է, որ հարկերը կազմում են շրջանառության 0.5 տոկոսը, սա ողբերգություն է: Կարծում եմ՝ եթե որևէ ձեռնարկության շրջանառության 0.5 տոկոսը լինեն հարկերը, ՊԵԿ–ն անմիջապես մի 500 մլն կտուգանի: Սրանք մեր քաղաքացիների փողերն են: Ոչ ծառայություն են մատուցում, ոչ էլ արտադրանք են տալիս, որ ասենք՝ մեղմ մոտենանք, որ վերարտադրեն: Անհասկանալի է, որ մինչև հիմա թողել ենք, որ այս վիճակը լինի»,–նշեց պատգամավորը:
Հայկ Սարգսյանն ասաց, որ հրավիրում է ոլորտի 4 ընկերություններին տնտեսական հարցերի հանձնաժողով, որ ներկայացնեն իրենց շահույթը, ծախսերն ու հիմնավորեն դա: Եթե քննարկումների ընթացքում հասկանան, որ կարող են բեռը դարձնել 20 տոկոս, ապա պատգամավորը պատրաստ է ընդունել առաջարկն ու շրջանառության հարկը դարձնել 20 տոկոս ոլորտի կազմակերպությունների համար:
Կառավարությունը նախագծին կողմ է: Սակայն պատգամավորի խոսքով՝ քննարկումների ժամանակ Ֆինանսների նախարարությունը նպատակահարմար չի համարել հարկերը բարձրացնելը, քանի որ վերջին տարիներին մշտապես բարձրացրել են հարկերը: